لامپ های حرارتی مخصوصی برای تولید نور مادون قرمز بیشتر طراحی شده اند. بسیاری از آنها دارای فیلترهای قرمز رنگ هستند که تمام نورهایی که در طیف قرمز تا مادون قرمز نیست، را مسدود کند. این نور به گرما تبدیل شده و باعث افزایش اشعه مادون قرمز می شود.

لامپ های مادون قرمز دستگاه های الکتریکی هستند که اشعه مادون قرمز را منتشر می کنند. لامپ های مادون قرمز معمولا از حرارت تابشی برای فرایندهای صنعتی ، گرمایش ساختمان ، گرمایش حیوانات خانگی ، مرغداری ها و قفس ها نگهداری طیور و برای درمان انسانی استفاده می شود.منابع لامپ مادون قرمز در برخی از ابزار علمی و صنعتی برای تجزیه شیمیایی مایعات و گاز استفاده می شود؛ برای مثال، دی اکسید گوگرد آلاینده هوا می تواند با استفاده از ویژگی های جذب مادون قرمز آن اندازه گیری شود.

کاربردهای درمانی اشعه مادون قرمز:

• تسکین درد

با وجود حرارت ملایم ، کاهش درد به احتمال زیاد بواسطه اثر تسکینی بر روی پایانه های عصبی ، حسی ، سطحی است. همچنین به علت بالا رفتن جریان خون و متعاقب آن متفرق ساختن متابولیتها و مواد دردزای تجمع در بافتها ، درد کاهش مییابد.

• استراحت ماهیچه

تابش این اشعه راه مناسبی برای درمان اسپاسم و دستیابی به استراحت عضلانی میباشد و باعث افزایش خون رسانی میشود. . از این پرتو میتوان برای درمان مفصل آرتوریتی و ضایعات التهابی نیز استفاده کرد.

• درمان زخم

در درمان زخمهای سطحی و عفونتهای پوستی ، برای اینکه فرآیند ترمیم به خوبی انجام گیرد، باید به مقدار کافی خون به ناحیه مورد نظر برسد و در صورت وجود عفونت نیز افزایش گردش خون سبب افزایش تعداد گلبولهای سفید و کمک به نابودی باکتریها میکند.

خواص فیزیولوژیکی اشعه مادون قرمز

اشعه مادون قرمز سبب گرم شدن پوست و نسج سلولی زیر جلدی می شود.
اشعه مادون قرمز ممکن است در پوست سوختگی های نسبتا شدیدی ایجاد نماید.
اگر اشعه مادون قرمز را به مقدار مناسب بکار برند، در نتیجه اتساع رگهای زیر پوست ، سبب تسهیل اعمال فیزیولوژیک پوست می شود و حتی از راه عکس العمل پوستی در بهبودی حال عمومی نیز می تواند موثر واقع شود.
این اشعه خاصیت تسکین درد را نیز دارد که علت آن همان اتساع عروق و بهتر انجام گرفتن عمل رفع سموم و تغذیه بافتها است.
تصاویر بدست آمده به صورت سایه های خاکستری رنگ میباشند، بدین معنی که سطوح سردتر به صورت سایه های خاکستری روشن دیده میشوند و در نوع رنگی آن نیز نواحی گرم ، رنگ قرمز و نواحی سرد ، رنگ روشن خواهند داشت. درجه حرارت پوست بدن در نتیجه فرآیندهای فیزیکی ، فیزیولوژیک طبیعی یا بیماری تغییر میکند. از این خاصیت تغییر گرمایی در عضوی خاص یا در سطح بدن برای آشکارسازی یک بیماری استفاده میشود .

از طرف دیگر خطرهایی نیز در استفاده از مادون قرمز وجود دارد که میتوان به سوختگی الکتریکی (در اثر اتصال بدن به مدارات الکتریکی دستگاه) سر درد ، تولید ضعیف در بیمار و آسیب به چشمها در اثر تابش مستقیم پرتو اشاره کرد.